سالمندی و تکریم سالمند

به گزارشپایگاه خبری تحلیلیبه نقل ازارس تبار،انسان در آغاز موجودی بس ناتوان است که با شگفتی دوره های رشد را پی در پی می‌پیماید. در جوانی به کمال توانایی جسمی و در میان سالی به پختگی روحی می‌رسد. آن گاه سیر نزولی را پیش می‌گیرد و به جایی برمی گردد که بوده است و این دوران ، دوران کهولت ، پیری و در اصطلاح سالمندی نام دارد .

در روایات اسلامی ، سالمندی جلوه ای از نور الهی دانسته شده است. عزتمندیِ سپیدمویی و سالمندی از آن روست که سالمند، رسالت انسانی خویش را در این روزگار پرآشوب به شایستگی انجام داده و اینک با انبوهی از تجربه های گرانسنگ، در کنار دیگر افراد جامعه قرار گرفته است .

علی رغم تمام ارزش‌هایی که دوران سالمندی دارد، اما از سوی دیگر بدخلقی، تنگ حوصلگی، بدبینی و ... برخی از عوارض سالمندی است که دسته ای از افراد بدان مبتلا می‌شوند که همگی ناشی از آغاز دوران کهنسالی است. بدتر آن است که مثل هر چیز دیگر منفی که سعی می‌کنیم از آنها دوری کنیم، برخی از فرزندان نیز سعی می‌کنند از این دسته از والدین بدخلق دوری کنند.در صورتی که یکی از ضروری‌ترین نیازهای دوران سالمندی به ویژه در مورد پدران و مادران این است که از محبت اطرافیان و آرامش روحی بهره‌مند باشند؛ آنها می‌خواهند مورد قبول اطرافیان و فرزندان خود باشند، دوست دارند مستقل زندگی کنند وسربار فرزندان نباشند.

در دیدگاه دینی و انقلابی کارگزاران جمهوری اسلامی که منبعث از آرمان‌های حضرت امام خمینی (ره) و رهبری خردمندانه مقام معظم رهبری است، تکریم سالمندان، تلاش در جهت استیفای حقوق آنان و تامین رفاه و آسایش این عزیزان تکلیفی الهی است که برعهده تمامی حوزه‌های قانونگذاری، سیاست‌سازی و اجرایی قرار داشته و بدون شک مشارکت اجتماعی، راه وصول به اهداف را سهل و هموار می‌نماید.

قال‌ رسول‌ الله(ص):  (( مَنْ عَرَفَ فَضْلَ کبیرٍ لِسنّهِ فَوَقَّرَهُ، آمَنّهُ اللهُ تعالی مِن فَزَعِ یوم القیامه ))

هرکس فضیلت و مقام یک «بزرگ» را به خاطر سن و سالش بشناسد و او را مورد احترام قرار دهد، خدای متعال او را از هراس و نگرانی روز قیامت ایمن بدارد.

سالمند کیست ؟

سالمند به فردی اطلاق می گردد که بیش از شصت سال سن داشته و به علت پیامدها و عوارض ناشی از کهولت سن و تغییرات فیزیولوژیکی که در بدن وی در اثر افزایش سن به وجود می آید نیاز به مراقبت و توانبخشی دارد و از نظر سنی به سه گروه سالمند جوان (۷۰ـ۶۰ سال)، سالمند میانسال (۸۰ـ۷۱ سال) و سالمند پیر (۸۱ به بالاتر) تقسیم می گردند.

مفهوم سالمندی در علم پزشکی و زیست شناسی

محققان و پژوهشگران علوم زیست شناسی و پزشکی، بر این باورند که سالمندی از دیدگاه زیست شناسی عبارتست از: گونه ای متداول از محو تدریجی جسمی در ساختار و فعالیت، که در اثر سالخوردگی و گذر عمر برای موجود زنده پس از تکامل رخ می دهد؛ و این دگرگونی های نابود کننده همگام با گذشت سن و سال تمام دستگاه های فیزیولوژی، حرکتی، گردشی، گوارشی، تناسلی، غددی، عصبی و فکری را شامل می شود.

مفهوم سالمندی در علم روانشناسی

دانشمندان علم روانشناسی معتقدند که سالمندی عبارت است از مرحله ای منحصر به فرد که دارای ویژگی های روانی مشخصی است که در قالب حالتی از فروپاشی خودنمایی می کند و امکانات سازگاری روانی و اجتماعی فرد را در برمی گیرد، بنابر این قدرت به کارگیری توانمندی های جسمی و عقلی جهت رویارویی با فشارهای زندگی را در وی به اندازه ای کاهش می دهد که پرداختن کامل به نیازمندی های محیطی غیر ممکن می گردد و یا حتی دستیابی به حد متوسطی از تأمین نیازمندی های مختلف امکان پذیر نخواهد بود.

سالمندی در اصطلاح فقه

برخی از فقها سالمند را در اصطلاح فقه چنین تعریف کرده اند: کسی به سن سالمندی رسیده است که در آن مقطع سنی به هیچ وجه توانایی گرفتن روزه را نداشته باشد.البته این تعریف برای اینکه  هم جامع باشد و هم کامل، شامل اشخاصی نیز می شود که هنوز به سن سالمندی نرسیده اند، ولی بر اثر ابتلای به مرضی مزمن، توانایی گرفتن روزه را ندارند؛ لذا تعریف فوق محل انتقاد است.

وظیفه حکومت در برابر سالمندان

حکومت عادل به مثابه پدر است نسبت به فرزندان. مسئول رعایت حقوق تمام اقشار مردم است اعم از مسلمانان و یا کافرانی که زیر سایه حکومت اسلامی زندگی می کنند و رعایت امنیت و گسترش میدان عدالت برای همگی شهروندان و تمام کسانی که تحت سیطره حکومتند، جزو وظایف حکومت می باشند.از جمله وظایف حکومت به طور خصوص رسیدگی به مستضعفان جامعه می باشد، که سالمندان جزو مستضعفان اند.

وظیفه جامعه در قبال سالمندان

با توجه به این که جمع انبوهی از جامعه سالمندان به حساب می آیند، لذا توجه جامعه به رعایت حقوق سالمندان ضروری است و رعایت حقوق ایشان از ناحیه اسلام جزو اعمال صالحه و عبادت محسوب می شود.بسط بستر امن و آرامش در جامعه به منظور آنکه مستضعفان جامعه از جمله سالمندان در آن آسوده زندگی کنند، تا هیچ گونه حس غربت و کمبود روحی نداشته باشند وظیفه اعضای جامعه است. سالمندان در جامعه باید بیش از دیگران مورد توجّه و احترام قرار گیرند و از هر گونه بداخلاقی نسبت به ایشان، اعم از تسخار، غیبت، طعنه، القاب زشت، سخنان تند و زننده، ظلم و ... باید پرهیز کرد.

وظیفه خانواده در قبال سالمندان

سالمندانی که در خانواده قرار می گیرند غالباً پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ می باشند و نسبت به برخورد اعضای خانواده اعم از پسران و دختران در اسلام سفارش های زیادی داریم که با نیکی با آنان رفتار کنند، که هم از جنبه مادی و هم از جنبه معنوی به ایشان توجه فراوان شود و از آنان پاسداری شود و حتی در خلوت برای ایشان دعای خیر نمایند.

انتهای پیام/