08:52 - 1401/11/05
کد خبر: 97577

خورشید دهم؛ ویژه‌نامه سالروز شهادت امام هادی (ع)

امام هادی (ع) احادیثی در امور اعتقادی، تفسیر، فقه و اخلاق بیان فرمودند و در بخشی از روایات نیز مباحث کلامی همچون تشبیه و تنزیه و جبرواختیار از ایشان نقل شده است.

به گزارش سبلان ما ، علی بن محمد مشهور به امام هادی و امام علی النقی (۲۱۲-۲۵۴ق) دهمین امام شیعیان و فرزند امام جواد (ع) است.

ایشان به مدت ۳۴ سال، امامت را به عهده داشتند و در طول این مدت با چند تن از خلفای عباسی از جمله متوکل هم‌زمان بودند و بیشتر سال‌های امامت را در سامرا تحت نظارت حاکمان عباسی گذراندند.

از امام هادی (ع) احادیثی در امور اعتقادی، تفسیر، فقه و اخلاق روایت کرده‌اند. در بخشی از این روایات، به مباحث کلامی همچون تشبیه و تنزیه و جبرواختیار پرداخته شده است. زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه نیز از او نقل شده است.

امام هادی (ع) به‌واسطه جمعی از وکیلان که سازمان وکالت خوانده می‌شد، با شیعیان ارتباط داشت. عبدالعظیم حسنی، عثمان بن سعید، ایوب بن نوح و حسن بن راشد از اصحاب او بودند.

مزار امام هادی در سامرا از زیارتگاه‌های شیعیان در عراق است. این زیارتگاه به دلیل دفن ایشان و فرزندش امام حسن عسکری (ع)، حرم عسکریین خوانده می‌شود.

 حرم عسکریین در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ شمسی طی حملات تروریستی تخریب شد و ستاد عتبات‌عالیات ایران از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۴ شمسی اقدام به بازسازی آن کرد.

 

عکس شهادت امام هادی

توصیه های کلیدی امام هادی (ع) برای تمام مسلمین

مال حرام:بسیاری از رذائل اخلاقی که در وجود برخی از انسان‌ها شکل گرفته، ناشی از مال حرامی است که مصرف می‌کنند، غذاى ناپاك و حرام، قلب را تاریك و سخت مى‏‌كند؛ در حدیث معروفی امام حسین (علیه‌السلام) در روز عاشورا آمده است كه: بعد از ایراد آن سخنان داغ و پر محتوا و گیرا در برابر لشكر لجوج و قساوتمند كوفه، هنگامى كه ملاحظه نمود آن‌ها حاضر به سكوت و گوش دادن به سخنانش نیستند، فرمود:
«آرى! شما حاضر به شنیدن سخن حق نیستید زیرا شكم‌هاى شما از غذاهاى حرام پر شده است، در نتیجه خداوند بر دل‌هاى شما مهر زده است و هرگز حقایق را درك نمى‏‌كنید!».
مضرات مال حرام فقط در شکل گیری خلق و خوی انسان خلاصه نمی‌شود بلکه خود مال حرام نیز افزایش نمی‌یابد و برکت الهی شاملش نمی‌شود و انسان نمی‌تواند از آن در راه خیر و خوشی مصرف نماید، امام هادی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«همانا اموال حرام، رشد و نموّ ندارد و اگر هم احیاناً رشد كند و زیاد شود بركتى نخواهد داشت و با خوشى مصرف نمى‌گردد. و آنچه را از اموال حرام انفاق و كمك كرده باشد اجر و پاداشى برایش نیست و هر مقدارى كه براى بعد از خود به هر عنوان باقى گذارد معاقب مى‌گردد». 

خشم:از خطرناك‏ترین حالات انسانی که همچون آتشی سوزان می‌تواند شهری را به آتش بکشد و خون‌های زیادی را بریزد و...خشم و غضب است، خشم باعث می‌شود عقل کنار رفته و جنون و دیوانگی به انسان دست بدهد و انسان دست به تصمیمات خطرناک بزند، خشم در موقعیت‌های مختلف تفسیری جداگانه دارد، مثلا خشم در مقابل کسی که قدرت مقابله با او را نداشته باشی نشانه ناتوانی و عجز شخص است و از روی ترس صورت می‌گیرد و در مقابل کسی که از انسان ضغیف‌تر است، نشانه انسان پست و فرومایه است، امام هادی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«غضب و تندى در مقابل آن كسى كه توان مقابله با او را ندارى، علامت عجز و ناتوانى است، ولى در مقابل كسى كه توان مقابله و رو در روئى او را دارى علامت پستى و رذالت است».

حرص:اگر امروزه شاهد ریخته شدن خون هزاران نفر از بی‌گناهان در سوریه و عراق و ... هستیم یکی از علت‌های آن حرص دولت‌های مستکبر نسبت به ذخایر این کشورها است، حرص باعث می‌شود انسان حتی با داشتن اموال زیاد باز هم در التهاب و نگرانى و ناراحتى باشد، و نتواند از آن در راه رفاه خود و خانواده و اطرافیانش استفاده نماید، امام هادی (علیه‌السلام) در این باره می‌فرماید:
«شخص طمّاع و حریص نسبت به اموال و تجمّلات دنیا هیچگاه آسایش و استراحت نخواهد داشت».

معاشرت با افراد فاسد: نقش دوست در زندگی برای کسی پوشیده نیست، اثراتی که دوست می‌تواند روی انسان بگذارد بیش از هر عامل دیگری می‌باشد، دوستان نه تنها اخلاق و رفتار افراد را تحت تأثیر قرار مى‏‌دهند، بلكه در شكل‏ گیرى عقائد آنها نیز مؤثّرند، همان‏گونه كه نسیم دلنواز اگر از روى مزبله‏‌ها و مكان‌هاى بدبو عبور كند، بدبو مى‌‏شود، امام هادی (علیه‌السلام) می‌فرماید
«همنشین شدن و معاشرت با افراد شرور نشانه پستى و شرارت تو خواهد بود».

عکس شهادت امام هادی

ویژگی های اخلاقی امام هادی علیه السلام

1:عابدترین افراد بود: شبانگاه به ركوع می رفت و به سجده می افتاد و با صدایی محزون و غمگین می گفت:
خداوندا، این گناه کار پیش تو آمده و این نیازمند به تو روی آورده، خدایا، رنج او را در این راه بی پاداش مگذار! بر او رحمت آور و او را ببخش و از لغزش هایش درگذر.

2:ساده زیست بود: از دنیا چیزی در بساط زندگی نداشت. بنده ای وارسته از دنیا بود. در آن شبی که به خانه اش هجوم آوردند، او را تنها یافتند با پشمینه ای که همیشه بر تن داشت و خانه ای که در آن هیچ اسباب و اثاثیه چشم گیری دیده نمی شد.

کف خانه اش خاک پوش بود و بر سجاده حصیری خود نشسته، کلاهی پشمین بر سر گذاشته و با پروردگارش مشغول نیایش بود.

3:عالم ترین افراد بود: یزداد نصرانی پزشک مخصوص دربار معتصم بود. چیرگی امام در دانش، به اندازه ای او را مجذوب خود کرده که در توصیف مقام علمی ایشان گفته بود:
اگر بنا باشد آفریده ای را نام ببریم که از جهان غیب آگاهی داشته باشد، او امام هادی علیه السلام خواهد بود. این سخن نتیجه تنها دیدار کوتاه او با امام بود.

4:مهربان بود: من به سختی بیمار شدم و شبانه، پزشکی برای درمان من آوردند. او نیز دارویی برایم تجویز کرد. فردای آن روز هر چه گشتند، نتوانستند آن دارو را بیابند.
پزشک دوباره برای مداوای من آمد و دید حالم وخیم تر شده است، ولی چون دید دارو را به دست نیاورده ام، ناامیدانه از خانه ام بیرون رفت.اندکی بعد فرستاده امام هادی به خانه ام آمد. او کیسه ای در دست داشت که همان دارو در آن بود. آن را به من داد و گفت:ابوالحسن به تو سلام رساند و این دارو را به من داد تا برایت بیاورم. او فرمود:
آن را چند روز بخور تا حالت بهبود یابد. دارو را از دست او گرفتم و خوردم و چندی بعد به کلی بهبود یافتم.

5:اهل بخشش بود: برای ابوالحسن علیه السلام گوسفندان بسیاری خریدم. سپس مرا خواست و از منزلش مرا به جایی برد که بلد نبودم و فرمود تا تمامی این گوسفندان را میان افرادی که خود دستور داده بود، پخش کنم.

عکس شهادت امام هادی

شعر تاثیرگذار امام هادی علیه السلام در حضور متوکل عباسی

متوكل خلیفه ظالم عباسی بود كه از اقتدار امام هادی علیه السلام نگران بود.

شخصی نزد او رفت و درباره امام هادی علیه السلام سخن چینی كرد كه در منزل او اسلحه و نامه های حمایت شیعیان قم وجود دارد و می خواهد بر علیه حكومت قیام كند.

متوكل گروهی را به منزل او فرستاد، آنها به خانه امام علیه السلام حمله كردند اما چیزی نیافتند و مشاهده كردند كه حضرت در اتاقی كه فرش ندارد مشغول تلاوت قرآن است .

او را با خود نزد متوكل بردند و گفتند: ما چیزی در خانه او نیافتم و وقتی به منزل او وارد شدیم مشاهده كردیم كه بطرف قبله نشسته است قرآن می خواند.

متوكل كه مشغول میگساری بود و كاسه ای از شراب در دست داشت وقتی امام علیه السلام را مشاهده كرد او را احترام و اكرام نمود و كنار خود نشاند و كاسه شرابی را كه در دست به او تعارف كرد.

امام علیه السلام فرمود: به خدا قسم هرگز تا به حال شراب در گوشت و خون من وارد نشده است ، مرا از این كار معذور بدار و متوكل هم او را معذور داشت و گفت : شعری برای ما بخوان . امام علیه السلام فرمود: من شعر زیادی در حفظ ندارم . متوكل گفت : باید برای ما شعر بخوانی .

امام علیه السلام در حالی كه نزد او نشسته بود اشعاری به این مضمون خواند:

بر روی قله كوهها منزل كردند و مردان مسلح از آنها پاسداری می كردند اما هیچیك از اینها نتوانست جلوی مرگ آنها را بگیرد و آنان را از گزند حوادث حفظ كند.
در پایان از آن قله های بلند و كاخهای مستحكم به درون قبر كشیده شدند.
ندا دهنده ای پس از دفن آنها فریاد زد كجا رفت آن زینتها، دستبندها و شكوه و جلال ؟ كجایند آن چهره های پرورده نعمتها كه از روی ناز و نخوت در پس پرده های زیبا خود را از مردم مخفی نگاه می داشتند؟

عاقبت قبر آنها را رسوا ساخت و چهره های ناز پرورده جولانگاه كرمهای زمین شد.
مدتی طولانی از دنیا خوردند و آشامیدند اما از آن همه خوردن ، خود خوراك حشرات زمین شدند.

متوكل كه این اشعار تكان دهنده را از امام هادی علیه السلام شنید بسیار متاثر شد و گریه كرد به گونه ای كه ریش او از اشك چشمانش تر شد و اهل مجلس همه گریه كردند.
آنگاه متوكل چهار هزار دینار به امام داد و با احترام به منزلش فرستاد.

شهادت امام هادی

اخلاق و سیره عملی امام هادی علیه السّلام

گذشت

«بُرَیحه عباسی»، که از سوی خلیفه به امامت جماعت مکه و مدینه منصوب شده بود، از امام هادی علیه‏السلام نزد متوکل، بدگویی کرد و برایش نوشت: «اگر نیاز به مکه و مدینه داری، علی بن محمد را از این دو شهر بیرون کن؛ زیرا او مردم را به سوی خود خوانده و گروه زیادی از او پیروی کرده‏اند».

بر اثر بدگویی‏های پی در پی بریحه، متوکل، امام علیه‏السلام را از مدینه به سامرا تبعید کرد. در مسیر انتقال حضرت به سامرا، بریحه نیز ایشان را همراهی کرد و با گستاخی تمام، به امام گفت: تو خود می‏دانی که عامل تبعید تو من بودم، اکنون اگر نزد متوکل از من شکایت کنی، به اموالت در مدینه آسیب رسانده و دوست‏دارانت را می‏کشم...». امام نگاهی به او کرد و فرمود: «نزدیک‏ترین راه برای شکایت از تو این بود که شب گذشته شکایتت را نزد خدا بردم و چنین شکایتی را نزد غیر او از بندگانش نخواهم برد». بریحه با شنیدن این سخن به وحشت افتاد و با التماس و زاری، از امام تقاضای بخشش کرد. امام علیه‏السلام با وجود رنج‏هایی که به سبب بدگویی‏های او متحمل می‏شد، از او گذشتند و وی را بخشیدند.

 

خوشه چینان معرفت

شناسایی و جذب افراد با استعداد و تربیت آنان بر اساس اصول اسلامی و مجهزساختن آن‏ها به انواع دانش‏های مورد نیاز جامعه، از رسالت‏های مهم امامان معصوم علیهم‏السلام بود و محدودیت‏های اعمال شده از سوی حکومت‏های وقت، هرچند انجام این رسالت را در حد مطلوب، با مشکلاتی مواجه ساخت و بسیاری را از دست‏یابی به این سرچشمه‏های زلال دانش و معرفت، محروم کرد، ولی موجب تعطیل شدن آن نشد. بر اساس نوشته شیخ طوسی،تعداد دست پروردگان پیشوای دهم و کسانی که از آن حضرت، در زمینه‏های مختلف علوم اسلامی، روایت نقل کرده‏اند، بیش از 185 نفر می‏باشد که در میان آنان، می‏توان چهره‏های برجسته علمی و فقهی چون «ایوب بن نوح»، «حسن بن علی ناصر»، «عبدالعظیم حسنی» و «عثمان بن سعید» را نام برد.

آماده سازی مردم برای دوران غیبت

«تقدیر الهی این بود که امام هادی علیه‏السلام ، نوه گران مایه خویش را نبیند، چرا که ولادت حضرت مهدی علیه‏السلام ، حدود یک سال بعد از شهادت حضرت هادی علیه‏السلام رخ داد؛ اما آن حضرت، به دلیل آگاهی از نزدیک شدن وعده خدا درباره ولادت امام مهدی علیه‏السلام ، جوّ فکری، فرهنگی و اجتماعی جامعه خویش را برای میلاد نور آماده و مقدمات آن را فراهم می‏ساخت. از این رو، امام هادی علیه‏السلام ، به تدریج، از حضورش در میان مردم می‏کاهد تا مردم را رفته رفته برای دوران غیبت امام علیه‏السلام ، آماده سازد و به همین دلیل است که حضرت، در بغداد و مرکز کشور پهناور اسلامی، برای خویش نمایندگانی برگزید تا واسطه پیوند میان امام علیه‏السلام و دوست‏داران اهل‏بیت علیهم‏السلام باشند».

 

بشارت ظهور مهدی علیه‏السلام

امام هادی علیه‏السلام ، با بیان سخنانی خیلی روشن، امامان بعداز خود را ذکر کرده و فرمودند: «امامِ پس از من، فرزندم حسن علیه‏السلام و پس از او، پسرش قائم (عج) است؛ همو که زمین را از عدل و داد لبریز می‏سازد، همان‏گونه که در آستانه ظهورش، از ستم و بیداد لبریز است». و با این بیان، هرگونه شبهه و تردیدی را از دل‏های حق جویان زدودند.

دانشگاه امام شناسی

یکی از یادگارهای امام هادی علیه‏السلام ، «زیارت جامعه» است. امام علیه‏السلام دراین زیارت، به توصیف جایگاه امام و در واقع، به امام‏شناسی برای تمامی دوست داران اهل بیت علیهم‏السلام پرداخته و آن‏ها را با مقام آن بزرگ‏واران آشنا می‏سازد. یکی از ویژگی‏های این زیارت‏نامه، عمومی بودن آن است؛ بدین معنا که می‏توان آن را در تمامی زیارت‏های مربوط به دوازده امام خواند و بهره‏مند شد. در فرازی از این زیارت پرمحتوا می‏خوانیم: «هر انسان شریفی، در برابر شرافت شما، سر فرود آورد و هر گردنْ‏فرازی، به فرمان شما درآید و فروتن گردد... نام شما در ردیف نام‏های دیگران است و پیکرتان با سایر پیکرها،... چه شیرین است نام‏های شما و چه گرامی است جان‏های‏تان و چه بزرگ و والاست مقام شما...».
امام هادی علیه‏السلام ، با بیان سخنانی خیلی روشن، امامان بعداز خود را ذکر کرده و فرمودند: «امامِ پس از من، فرزندم حسن علیه‏السلام و پس از او، پسرش قائم (عج) است؛ همو که زمین را از عدل و داد لبریز می‏سازد، همان‏گونه که در آستانه ظهورش، از ستم و بیداد لبریز است»

تنها خدا

یکی از یاران امام هادی علیه‏السلام ، که به سبب ارادت به ایشان، از سوی متوکل، خلیفه وقت، مورد بی‏مهری واقع شده و حقوق و مزایای او را قطع کرده بودند، نزد امام علیه‏السلام رفت و از وضع معیشتی خود، به امام علیه‏السلام شکایت کرد و از حضرت خواست تا نزد خلیفه، وساطت وی را بکند. امام علیه‏السلام به او فرمود: «اگر خدا بخواهد، بی‏نیاز خواهی شد». همان شب، فرستادگان متوکل به سراغ او آمده و از وی خواستند تا نزد خلیفه برود. پس از ورود این مرد به کاخ خلیفه، متوکل با رویی گشاده او را مورد توجه قرار داده و دستور داد تا حقوق وی را دو برابر کنند. مرد، خوشحال نزد امام علیه‏السلام حاضر شد و پس از سپاس‏گزاری، باشگفتی از امام پرسید که چگونه با این که نزد خلیفه نرفته‏اید، مشکل من حل شده است؟ امام علیه‏السلام پاسخ دادند: «خداوند متعال می‏داند که ما در کارهای خود، جز به او رجوع نمی‏کنیم و در سختی، جز به او توکل نداریم؛ لذا تمامی خواسته‏های ما را برآورده می‏سازد...». آن مرد فهمید که از برکت دعای حضرت، گرفتاری او برطرف گردیده است.

 

بهره‏ای از نور

ستایش دانشمندان دین
امام علی نقی علیہ السلام

دانشمندان دین، در روزگار غیبت امام زمان(عج)، نقش بسیار حساس و مهمی دارند؛ از این رو، حضرت امام هادی علیه‏السلام ، در ستایش از این گروه فرمودند: «اگر پس از غیبت حضرت قائم علیه‏السلام ، دانشمندانی نبودند که به سوی او دعوت کنند و روش او را برای خواستاران، بیان و با برهان و دلیل، از دین او دفاع کنند و بندگان ضعیف را از چنگ ابلیسان و دام مخالفان اهل‏بیت علیهم‏السلام و ازدرگاه حقْ رانده شدگان، نجات دهند، تمام مردم، از حق روی گردان می‏شدند و حقیقت ایمان، برایشان روشن نمی‏شد، اما دانشمندان دین، مهار دل شیعیان ضعیف را در دست دارند، همان گونه که کشتی‏بان، سّکّان کشتی را به دست دارد. آنان نزد خداوند متعال، برتر و گرامی‏ترین هستند...».

 

روزها را شوم ندانیم

امام هادی علیه‏السلام ، هم‏چون پیامبر اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله ، در مبارزه با عادت‏ها و سنت‏های باطل جاهلی، تلاش فراوان داشت؛ داستان زیر، نمونه‏ای است از این تلاش‏ها: یکی از اصحاب ایشان به نام «حسن بن مسعود» می‏گوید: روزی انگشتم زخم برداشت و در راه، با مرکبْ سواری بر خورد کردم و شانه‏ام آسیب دید و پس ازآن، وارد جمعیتی شدم و لباس‏هایم پاره گشت. همین که خدمت ابوالحسن، امام هادی علیه‏السلام ، رسیدم، گفتم: خداوند مرا از شر این روز آسوده بدارد، چه روز شومی است! حضرت، از شنیدن این سخن، ناراحت شده و سخنانی فرمودند که دانستم اندیشه‏ام باطل و نادرست است. ایشان در بخشی از این نصیحت‏ها به من فرمودند: «ای حسن! روزگار را چه گناهی است که چون به سزای کردار خویش می‏رسید، آن را شوم می‏شمارید؟... به راه خطا مرو و روزها را مؤثر در احکام الهی ندان و نقشی به عهده آن‏ها مگذار!».

سفارش به پاکیزگی

امام هادی علیه‏السلام ، مسلمانان را به پاکیزگی و آراستگی فرا خوانده و می‏فرمود: «خداوند، زیبایی و آراستگی را دوست می‏دارد، آلودگی و آشفتگی را برای مومن نمی‏پسندد و خداوند دوست دارد اثر نعمت خود را بر بنده‏اش ببیند و او باید جلوه‏های نعمت‏های خداوند را نشان دهد». به حضرت عرض کردند: چگونه اثر نعمت را ظاهر کند؟ حضرت فرمود: «لباس خود را پاکیزه نگه دارد، خود را خوش‏بو کند، خانه‏اش را نیکو بدارد و حیاط آن را جارو کند، حتی روشن کردن چراغ، پیش از غروب خورشید، فقر و تهی دستی را از بین می‏برد و روزی را افزون می‏کند».

 

ارزش کرامت

ارزش‏های انسانی، گوهرهای نابی را می‏مانند، که جوینده آن، در واقع به دنبال دُرّ و یاقوت است و اگر بتواند با تلاش‏های خود، به آن برسد، سرمایه‏ای اندوخته که کسی را چنین سرمایه گرانْ‏سنگی به دست نیامده است. امام هادی علیه‏السلام ، در سرزنش کسانی که این ارزش‏ها را سبک شمرده و کرامت را درک نمی‏کنند، فرمودند: «هر که ارزش بزرگ‏واری را نداند، شایسته خواری و خفت است». و باید دانست که چنین انسانی، قابل اعتماد نمی‏باشد و به فرموده امام هادی علیه‏السلام : «هر که قدر خود نداند، از شرّ او ایمن نباش».

پاس‏داشت نعمت‏ها

نگه‏داری و تلاش در حفظ و افزایش دارایی، مهم‏تر از به دست آوردن آن است. انسانِ برخوردار از نعمت‏ها و هدایای خداوند نیز، با توجه به این نکته، لازم است نخست راه حفظ و افزایش نعمت را بشناسد و سپس جویای خود آن باشد. در این راستا، حضرت امام هادی علیه‏السلام ، دو راهْ‏کار اساسی را بدین شرح بیان فرمودند: «نعمت‏ها را با نیک رفتاری در حق آن‏ها پایدار دارید و با سپاس گزاری از نعمت‏ها، در پی افزایش آن‏ها باشید». و در مقابل فرمودند: «کفران نعمت‏ها، نشانه سرمستی و باعث تغییر و از بین رفتن آن‏هاست».

حضرت امام هادی علیه‏السلام ، درباره آثار سپاس‏گزاری و برتری آن، برخودِ نعمتی که باعث سپاس‏گزاری شده است، فرمودند: «شکرگزاری نعمت، نیکوتر است از نعمتی که باعث شکر شده؛ زیرا نعمتْ کالای دنیاست و شکرِ نعمت، کالای دنیا و آخرت»

زیان جدال و حسدورزی

مجادله، برتری جویی و اصرار بی‏جا بر گفته‏های خویش، زیان‏های فراوانی در پی خواهد داشت که در کلامی نورانی از امام هادی علیه‏السلام چنین بیان شده است: «جدال، دوستی‏های قدیمی را از بین می‏برد و کینه‏های استوار، بر جای می‏نهد و کم‏ترین چیز در جدال، برتری جویی است و برتری جویی، اساس جدایی است». آن امام بزرگ‏وار، هم‏چنین به زیان‏های خوی ناپسند دیگری به نام «حسد» اشاره کرده و فرمودند: «تو را از حسد پرهیز می‏دهم که [زیان] آن در تو آشکار شود و در دشمن تو کارگر نیفتد». بر اساس فرمایش امام هادی علیه‏السلام شخص حسود، زیان‏های روحی و جسمی را تنها نصیب خودش می‏کنند.

مبارزه با تنبلی

تنبلی و کوتاهی در انجام کار، موجب بازماندن انسان از رسیدن به هدف‏هایش می‏گردد و این ایستایی نیز، اندوه و تأسّف را در پی خواهد داشت. در این میان، یکی از راه‏های پیش‏گیری از سهل‏انگاری و کوتاهی در انجام برنامه‏ها، اراده و تصمیم‏گیری محکم و عملی می‏باشد. امام علی النقی علیه‏السلام در این‏باره، چنین سفارش فرمودند: «افسوسِ کوتاهی در انجام کار را با تصمیم قاطع، جبران کن».
شكر نعمت

شکر نعمت، برتر از نعمت

حضرت امام هادی علیه‏السلام ، درباره آثار سپاس‏گزاری و برتری آن، برخودِ نعمتی که باعث سپاس‏گزاری شده است، فرمودند: «شکرگزاری نعمت، نیکوتر است از نعمتی که باعث شکر شده؛ زیرا نعمتْ کالای دنیاست و شکرِ نعمت، کالای دنیا و آخرت».

براین اساس، کسی که سپاس نعمت الهی را به جای می‏آورد، ضمن این که گامی در جهت افزایش نعمت‏های خداوند برداشته، قدمی نیز در افزایش اندوخته‏های آخرت خویش برداشته و باعث کسب ثواب و پاداش شده است.

پارسایی

هادی مسلمانان، اما دهم، حضرت علی النقی علیه‏السلام ، درباره پارسایی و پرهیزگاری و دوری از آن‏چه ناخشنودی حضرت حق را در پی خواهد داشت، فرمودند: «هر که از خداوند بپرهیز، از او بپرهیزند و هر که خدا را فرمان برد، اطاعت شود و هر که مطیع خداست، از خشم مخلوق باکی ندارد و هر که خداوند را به خشم آورد، باید یقین کند که به خشم بندگان او گرفتار می‏شود».

و به راستی چه سعادت‏مند خواهد بود کسی که نعمت زندگی را صرف بندگی کند و تمام کوشش او، کسب خشنودی حضرت حق باشد.

خداوند؛ برتر از توصیف

شناخت خداوند، در بالاترین درجه آن، از آنِ بندگان برگزیده او و انسان‏های کاملی است که در خاندان وحی و اعجاز و کرامت رشد یافته‏اند. حضرت امام هادی علیه‏السلام ، در وصف خداوند فرمودند: «به راستی، خداوند وصف نشود، جز بدان‏چه خود را وصف کرده است؛ کجا وصف شود آن که حواس، از درکش عاجزند و اوهام، بدو نرسند و تصورات، به کُنه او پی نبرند و در دیده‏ها نگنجد. در نزدیکی‏اش، دور است و در دوری‏اش، نزدیک؛ چگونگی را پدید آورده، بی‏آن که گفته شود خود او چگونه است و مکان را آفریده، بی‏آن که خود مکانی داشته باشد. او از چگونگی و مکان برکنار است، یکتا و یگانه است، شکوه و ابهت‏اش بزرگ و نام‏هایش پاک است».

 

یکی از آفت‏های دانش‏پژوهی

جویای دانش، تا زمانی که ندانسته‏های خود را بیش‏تر از دانسته‏هایش بداند، درک کرده و به این حقیقت رسیده باشد که هر آن چه آموخته، قطره‏ای از اقیانوس دانش است، در مسیر رشد و بالندگی قرار گرفته است؛ ولی اگر توجه به آموخته‏ها کرده و آن را بسیار انگارد، دچار آفت علمی شده و از پیشرفت‏های بعدی، باز می‏ماند. امام هادی علیه‏السلام در تبیین این آفت، می‏فرمایند: «خودبینی، انسان را از دانش‏جویی باز می‏دارد و به تکبر و خودخواهی جاهلانه فرا می‏خواند».

 

منیع:بحارالانوار، مروج الذهب،  تذکرة الخواص، تبیان، بلاغ

 

انتهای پیام/ج

انتهای پیام/ج