به گزارش سبلان ما ، میلاد محرمی فعال فرهنگی و اجتماعی مشگین‌شهر به اهمیت مطالبه‌گری در جامعه پرداخت و نوشت: مطالبه‌گری بر پایه‌ای از مفاهیم عمیق دینی استوار است و در آن علاوه بر شناخت و بیان مشکل، به ارائه راه حل و راهکار و تلاش برای رفع مشکل نیز پرداخته می شود. با این حال، خط مشی مطالبه گری در کشور هنوز به صورت مشخص وجود ندارد. ضمن آنکه تحقق مطالبه گری نیازمند در نظر گرفتن بایسته هایی فردی، روشی، فرآیندی و دانشی است. از طرفی دیگر، برای جریان سازی آن در سطح جامعه نیز باید راهکاری ارائه گردد. در این خصوص می‌توان از ابر نظریه «هسته های مقاومت» بهره گرفت.
ضرورت و اهداف پژوهش
با گذر از دهه چهارم جمهوری اسلامی؛ یعنی دهه پیشرفت و عدالت، شخصیت ها و سازمان های مهمی از لزوم و اهمیت مطالبه گری سخن به میان آورده اند. لیکن با وجود تمام ضرورت ها و نیازها، تا به امروز این مهم به صورت علمی و همه جانبه، کالبدشکافی نگشته است. در واقع لازم است که چراغ راه و خط مشی مشخصی برای افرادی که می خواهند در این حوزه اقدام کنند، وجود داشته باشد. این مطالعه بر آن است تا با عنایت به این ضرورت و با گذر از توصیف مطالبه گری صرف، به بیان مختصات، بایسته ها، مفاهیم، مولفه ها، روش ها و شیوه های بهترین نوع مطالبه گری، یعنی مطالبه گری جهادی، بپردازد.
چیستی مطالبه‌گری
مطالبه گری بر پایه ای از مفاهیم عمیق دینی مانند شورا، نصیحت ائمه و امر به معروف و نهی از منکر استوار است و در آن علاوه بر شناخت و بیان مشکل که در حیطه وظایف انتقادگری است، به ارائه راه حل و راهکار و تلاش برای رفع مشکل نیز پرداخته می شود. در ادامه، ضمن بررسی تفاوت انتقاد با مطالبه گری، مبانی دینی مطالبه گری و فواید آن تشریح می شود.
نقد و انتقادگری و تفاوت آن با مطالبه‌گری
نقد و انتقادگری یکی از مفاهیمی است که به مطالبه و مطالبه‌گری بسیار نزدیک است. لیکن در عین نزدیکی، در مواقعی از هم فاصله می گیرند و دور می شوند. بسیاری از افراد معتقدند وظیفه نقد و نقاد تنها بیان مشکل است و نباید از منتقد انتظار ارائه راه حل و راهکار را داشت. اما مطالبه گری چنین نیست و این مهم ترین تفاوت انتقاد با مطالبه گری جهادی است. مطالبه گری مراحلی دارد که یکی از مراحل ابتدایی آن شناخت معضلات و مشکلات و بیان آن با شیوه اصولی، علمی و صحیح است. سپس باید مجدانه، مودبانه، معقولانه، مسئولانه، پرتلاش و مجاهدانه در مسیر حل مشکلات، با دستانی پر از پیشنهادهای سالم و متقن، گام های استوار برداشت. انتظاری که از ناقدین نیست و شاید نباید هم داشت.
در مجموع مطالبه گری فرآیندی است درون گفتمانی از سوی آحاد امت که با رویکردی وظیفه محور، برای مقابله با خطاها یا بازتولید شرایط بهتر، احقاق حقوق قانونی و شرعی و پیگیری مستمر و پایدار آنها از طریق نظارت بر فعالیت های مسئولین و نهادها صورت می گیرد.
مبانی دینی مطالبه‌گری
مطالبه گری بر پایه هایی از مفاهیم دینی استوار است که باعث تقویت و غنای بنیان های فکری و اقدامات اجرائی آن می گردد. در این میان سه مفهوم دینی شورا، نصیحت ائمه و امر به معروف و نهی از منکر که قرابت های بیشتری با مفهوم مطالبه گری دارند، قابل تامل هستند.
بر اساس مفهوم شورا، همه مسئولین و مدیران دولتی در نظام اسلامی، می بایست ضمن داشتن روحیه و تفکر مشورت پذیر، از انتقادات، پیشنهادها و نظرات مردمی استقبال نمایند. همچنین در نظام اسلامی، برای آحاد امت، حقی به عنوان نصیحت ائمه وجود دارد و همه بر اساس این حق می توانند آرا و نظرات خیرخواهانه خود را نسبت به رهبران جامعه مطرح سازند و حتی می توانند پیش برد امور را مورد سوال قرار دهند. در نهایت، در امر به معروف و نهی از منکر، به عنوان حکمی جهت برپایی واجبات و بقای دین در جامعه اسلامی، تنها امر و نهی فردی مد نظر نیست و شامل امر و نهی مردم نسبت به مسئولین و مسئولین نسبت به مردم نیز می شود.
فوایدوبرکات مطالبه‌گری
فواید و تاثیرات مطالبه‌گری را می توان به سه سطح فرد، جامعه و نظام تقسیم بندی نمود. در حوزه فردی این فواید شامل برکات دنیوی مانند بهبود عملکرد فردی، آرامش وجدان، ایجاد تحرک، خودسازی و سلوک معنوی و کسب برکات اخروی می گردد. در حوزه جامعه، تلاش مسئولان برای آبادانی و رفع مشکلات، گسترش نشاط اجتماعی، افزایش آگاهی و بلوغ جامعه، اصلاح و تحکیم بنیان های اجتماعی و تضمین ضریب امنیت جامعه از مهم ترین تاثیرات و فواید مطالبه گری است. همچنین همراهی ملت و کسب اعتماد اجتماعی برای تعاون با قوای حاکمه نظام، جلوگیری از تزلزل پایه های توجیه پذیری و معقول بودن نظام و مشروعیت بخشی به آن از جمله مهم ترین فواید و برکات مطالبه گری برای نظام اسلامی است.
انتهای پیام/ج