09:37 - 1402/03/09
کد خبر: 98928

ییلاقات استیجاری اردبیل عصای دست یا بلای جان طبیعت؟

اجاره نشینی در ییلاقات و به دنبال آن رقابت ناسالم روستاییان مجاور ییلاق و عشایر بر سرِ چرایِ دام، اوضاع ناخوش ییلاقات اردبیل را بدترکرده است.

به گزارش سبلان ما، خشکسالی چند سالی است که ییلاقات اردبیل را درگیر کرده است، ولی کار به همین‌جا ختم نمی‌شود و بهره‌برداری ناصحیح نیز بر عمق مشکلات این مناطق افزوده است؛ به گفته مدیرکل امور عشایری استان اردبیل، چرای زودهنگام عشایر ضربه‌ای مهلت و ویرانگر به مراتع وارد می‌کند، اما از سوی دیگر عوض‌شدن سبک زندگی‌ها و خشکسالی‌های چند سال اخیر سبب شده تا کوچ زودهنگام عشایر از 10 سال قبل در ییلاقات اردبیل اتفاق بیفتد به‌گونه‌ای که امسال نیز از نیمه اردیبهشت‌ماه عشایر در مراتع و دامنه‌های سبلان سکنی گزیده‌اند.

اما این همه ماجرا نیست؛ اجاره‌نشینی در ییلاقات و به دنبال آن رقابت ناسالم روستاییان مجاور ییلاق و عشایر بر سر چرای دام، اوضاع ناخوش ییلاقات اردبیل را بدتر کرده است.

یکی از عشایر مستقر در ییلاقات اردبیل، می‌گوید: خشکسالی‌های چند سال اخیر باعث شده تا برای تأمین علوفه دام، زودتر از موعد مقرر و از 15 فروردین به بعد برای حفاظت از مراتع به اینجا بیایم؛ اما چون فاصله ییلاق با مکان زندگی ما طولانی است و مدام در رفت و آمدیم از سر اجبار خانواده را هم همراه خود می‌آوریم  و دراین‌بین چرای هم‌زمان دام‌های روستاییان هم‌جوار در ییلاقات با ما اتفاق می‌افتد که این منجر به بهره‌برداری خارج از ظرفیت مراتع شده است. 

به اعتقاد کارشناسان نیز چرای نابهنگام و بهره‌برداری بیش از حد از مراتع در درازمدت به پوشش گیاهی این ییلاقات آسیب جدی وارد کرده و مشکل زیست‌محیطی در پی خواهد داشت.

 

محمدی کارشناس مراتع نیز معتقد است: ورود دام به مراتع باید از اول تیر تا اواخر شهریورماه باشد، چراکه زمان بذرریزی علف مراتع در خردادماه است، اما با ورود زودهنگام دام‌ها به این مناطق بذرریزی اتفاق نمی‌افتد.

به گفته این کارشناس با اینکه اقدامات ممیزی در ییلاقات اردبیل مناطق انجام شده و فقط دامداران مجوزدار می‌توانند از این مراتع استفاده کنند، اما متأسفانه دام اهالی روستاهای مشرف به این ییلاقات بدون پروانه چرای دام مراتع، در این مناطق حضور پیدا می‌کنند و بدین ترتیب اجاره‌دادن ییلاقات نیز به چرا غیراصولی منجر شده است.

مدیرکل امور عشایری استان اردبیل نیز علاوه بر خشکسالی و چرای زودهنگام اجاره‌دادن ییلاقات را عامل دیگری در اوضاع ناخوش ییلاقات اردبیل می‌داند و تصریح دارد: متأسفانه در طول 15 سال گذشته ییلاقات ما استیجاری شده است، چراکه صاحبان پروانه به جهت اینکه مراتع برایشان توجیه اقتصادی ندارد، به ییلاق نمی‌آیند و اجاره می‌دهند که مسلماً مستأجران نیز زودتر از موعد مقرر دام‌هایشان را به ییلاقات می‌آورند.  

مدیرکل امور عشایری استان اردبیل  پیش‌تر در جلسه بررسی مشکلات جامعه عشایری در مشکین‌شهر نیز با تأکید بر احیای مراتع و اقدامات حمایتی ویژه از عشایر برای تأمین علوفه در بهار و تابستان، گفته بود: متأسفانه برخی افراد دارای پروانه در چرای دام با اجاره‌دادن مرتع، آسیبی جدی به این حوزه وارد می‌کنند.

به گفته این مسئول لازم است بحث نگهداری و حراست از مراتع به‌عنوان یک اولویت موردتوجه قرار گیرد و همکاری با منابع طبیعی برای احیای مراتع  از ضرورت‎ها باشد.

زمان کوچ عشایر در استان اردبیل اوایل خردادماه اعلام شده بود؛ اما امسال نیز همانند 10 سال گذشته بدون توجه به مشکلات زیست‌محیطی ایجاد شده، کوچ زودهنگام رخ داد.

انتهای پیام/ ش